Energie excursie

Is het mogelijk om de opwek van duurzame energie zó te organiseren dat inwoners niet alleen de lasten dragen, maar ook meedelen in de opbrengsten? Aan de hand van deze vraag ging een groep inwoners van Utrecht-West op bezoek bij twee voorbeelden die coöperatief windenergie opwekken.

Geldermalsen
Op de gesloten vuilstort in Geldermalsen konden de excursiegangers pal onder de windmolens van Windpark Avri staan, om zo zelf vast te stellen hoeveel geluid een windmolen maakt. Voor de meesten was het de eerste keer zo dicht bij een windmolen, en het bleek een onverwachte ervaring. Gerlach Velthoven (directeur Energie Samen Rivierenland) vertelde over de ontwikkeling van het energiepark, dat uit drie windmolens bestaat. Eén turbine staat bovenop de afvalbult en twee aan weerszijden. Voor de bouw van de molen op de bult, wordt techniek uit de offshore-industrie gebruikt. Dit is nog niet eerder in Nederland gedaan (en ook niet ergens anders ter wereld). Deze molens gaan samen met de 11 molens bij Deil stroom opwekken voor zo’n 60.000 huishoudens. De 900 leden van de coöperatie hebben samen het eigen vermogen bij elkaar gebracht om de investering te doen.

Windpark Nijmegen-Betuwe
De tweede stop was bij het Windpark Nijmegen-Betuwe. Daar draaien sinds 2016 vier molens. Ook deze molens zijn eigendom van de inwoners van de regio Nijmegen. De ruim 1.000 leden van de coöperatie hebben samen het initiatief genomen om hun energieverbruik te verduurzamen. Door de vorst op de wieken stonden de molen stil, wat weer aanleiding gaf voor nieuwe vragen: want wat doet dat met de inkomsten als de molens niet kunnen of mogen draaien?

Ook de veelbesproken slagschaduw kwam aan de orde. Omdat je als coöperatie zelf eigenaar bent, en dus zelf ook de besluiten neemt, kun je goede afspraken maken als mensen hinder ondervinden. In Nijmegen is er relatief weinig last van slagschaduw, maar als het voorkomt dan kunnen inwoners met een app een melding maken en worden de molens zo lang als nodig stilgezet. In de opbrengst van de Nijmeegse molens scheelt dit maar een paar procent.

Er was genoeg te bespreken. Hoe reageren de omwonenden? Hoe zet je een coöperatie op en vind je deelnemers? Hoe hoog zijn deze windmolens? Al met al was het een dag die genoeg stof tot nadenken gaf. En het antwoord op de vraag: Is het mogelijk om de opwek van duurzame energie zó te organiseren dat inwoners niet alleen de lasten dragen, maar ook meedelen in de lusten? Ja, het kan dus wel. Maar het vraagt om betrokkenheid van bewoners, de inzet van professionele krachten én een lange adem.

Meer weten?
Gebiedscout Ragnhild Scheifes coördineerde deze excursie. Zij werkt voor Utrecht-West vanwege haar grote ervaring met de processen rond energie-initiatieven die door inwoners zelf georganiseerd worden. Heb je zelf een idee of vragen over het samen opwekken van duurzame energie? Laat het ons weten: info@utrecht-west.com

Meer informatie, bel met:

Arno Peekel

procesbegeleiding | bodemkunde, energietransitie, samenwerking | 06 5201 8646